Thứ Ba, 4 tháng 10, 2016

Thực phẩm thì không nên rẻ



Thơm, ngon và bổ thì có rẻ được không ạ?


Ở trong Nam đã có một trang trại được chứng nhận hữu cơ của Mỹ và Châu Âu. Đây là bước tiến lớn cho người tiêu dùng Việt được tiếp cận với thực phẩm sạch sản xuất trong nước nhưng lại được công nhận theo chuẩn quốc tế. Khi đọc bình luận của một số bạn trên đăng tải tại trang fb của Hiệp hội nông nghiệp hữu cơ Việt Nam về trang trại này, thì thấy hầu hết là trăn trở về giá cả. Có bạn nói giá thế này thì chỉ có bán ra nước ngoài chứ làm sao dân mình mua nổi? Rồi sản lượng thấp thế này thì giá sẽ đẩy lên mức nào? (trích dẫn tại trang fb của Hiệp Hội Nông Nghiệp Hữu Cơ Việt Nam). Mình lại lan man tìm hiểu sang các cửa hàng đồ sạch trên mạng để xem phản ứng của dân tình ra làm sao về vấn đề này, thì hầu hết là than phiền về giá.
Vậy vì sao đồ hữu cơ lại đắt hơn các sản phẩm thông thường khác? Và quan trọng hơn nữa là vì sao nó đắt hơn nhưng vẫn có người tìm mọi cách để mua?
Nhà mình có câu “thơm, ngon, bổ, rẻ”, cứ cái gì thơm ngon bổ rẻ là thích. Đáng tiếc là với tình trạng đất đai và nguồn nước đã bị nhiễm độc do một thời gian dài sử dụng hoá chất trong nông nghiệp, để được thơm, ngon và bổ thì không thể rẻ được nữa. Canh tác hữu cơ trong điều kiện ở Việt Nam mà được các bạn nước ngoài công nhận không phải là dễ. Nếu việc nuôi trồng hữu cơ dễ thế thì sao đến bây giờ cả Việt Nam mới có một trang trại trong Nam, và theo nhận định của Hiệp Hội Nông Nghiệp Hữu Cơ thì dân miền Bắc còn phải đợi chán. Canh tác hữu cơ đòi hỏi kỹ thuật nuôi trồng chuyên sâu, nó đòi hỏi rất nhiều công sức và kỹ thuật của người nông dân am hiểu về chăm bón đất đai, cây trồng và vật nuôi. Nó đòi hỏi qui trình nghiêm ngặt để làm sao không sử dụng biến đổi gien, không sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, hóc môn (là những hoá chất rẻ tiền nhưng lại giúp tối đa hoá sản lượng sản phẩm) mà vẫn phải đảm bảo thơm, ngon, bổ. Canh tác hữu cơ bên cạnh đó cũng đòi hỏi đầu tư lớn về diện tích đất đai trồng trọt. Do tính chất của canh tác hữu cơ là đi vào chất lượng chứ không đi vào số lượng, và cái gì mà chất lượng cao, số lượng ít (kiểu dạng hàng limited edition), thì bao giờ giá thành cũng cao hơn những sản phẩm khác.
Vậy đồ hữu cơ có phải chỉ dành cho tầng lớp người giàu? Cũng không hẳn là như vậy, nói là đồ hữu cơ giá thành cao hơn, nhưng cũng không có nghĩa là đắt kinh khủng, thông thường sẽ đắt gấp rưỡi so với sản phẩm thường và rẻ hơn một nửa so với các sản phẩm hàng hiệu. Điều đó có nghĩa là với một gia đình trung lưu thì việc sử dụng sản phẩm hữu cơ là hoàn toàn có thể. Và khi bạn có khả năng và mong muốn sống một cuộc sống có chất lượng thì bạn sẽ học cách cân đối chi tiêu. Mình đọc một bình luận của một khách hàng tại một trang fb khác, bạn ấy bảo gia đình bạn ấy chỉ thuộc tầng lớp trung bình, nhưng bạn ý chấp nhận mua thực phẩm tại một cửa hàng đồ sạch trong tp HCM, mặc dù giá thực phẩm tại đó đắt gấp 3,4 lần nơi khác, vì bạn ấy hiểu được giá trị đồng tiền của bạn ý bỏ vào việc ăn đồ sạch thì sức khoẻ gia đình được đảm bảo (trích dẫn đăng tải tại trang fb của xanhshop).                   
Và có bạn còn thẳng thắn nhận định “thực phẩm sạch” thực chất “là thứ rẻ nhất tiền có thể mua” vì “nó bao gồm cả chi phí dành cho sức khoẻ và môi trường” (trích dẫn đăng tải tại trang fb của xanhshop), những thứ mà một khi đã mất đi rồi thì chẳng tiền nào mua nổi. Về sức khoẻ thì dễ hiểu rồi, vì canh tác và sản xuất không sử dụng hoá chất sinh học thì cũng có nghĩa là người tiêu dùng sẽ không bị dính hoá chất vào người. Nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng, trung bình một đứa trẻ thời nay tiếp xúc gấp từ bốn tới tám lần với thuốc trừ sâu được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm công nghiệp so với thế hệ cha mẹ. Tụi trẻ con nó làm gì nên tội mà nó phải chịu như vậy? Về môi trường thì canh tác hữu cơ xoá bỏ hoàn toàn các chất thải sinh học vào môi trường giúp đảm bảo môi trường sống khoẻ mạnh, để ngược lại nó sẽ có sức khoẻ để ban tặng cho bạn và con cháu bạn hoa thơm trái ngọt dài dài. Trong khi đó thực phẩm trồng bằng hoá chất tàn phá môi trường sống, con cháu và ngay cả chính bạn lãnh đủ hậu quả ô nhiễm thì còn đâu mà hưởng. Và về khía cạnh xã hội, đồng tiền bạn bỏ ra đã trực tiếp trả cho người nông dân một cách xứng đáng để họ chuyên tâm sản xuất thực phẩm sạch cho bạn sử dụng. Chứ bạn cứ đòi rẻ, với mảnh đất manh mún nhỏ bé, cộng với việc thiếu đủ các điều kiện khác nhau, người nông dân nếu muốn sản xuất đủ để bán rẻ ra ngoài thị trường thì họ bắt buộc phải dùng đến các biện pháp kích sản lượng, và thuốc trừ sâu, hoá chất sinh học có lẽ là biện pháp hữu hiệu hơn cả trong hoàn cảnh của họ.
Thế nên nếu đã muốn thơm, ngon, bổ thì chắc chắn không thể rẻ được nữa. Và nếu bạn đủ khả năng và chấp nhận bỏ thêm ít tiền để đảm bảo sức khoẻ cho bạn, cho con cái bạn khôn lớn khoẻ mạnh, cho môi trường sống trong sạch hơn, cho người nông dân truyền thống có chỗ đứng trong xã hội thì bạn sẽ không còn phải lăn tăn về “giá” nữa ạ.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét